SEMIOTIK TAHLIL ASOSIDA O'ZBEK TILIDA SHAKLLANGAN YANGI INTERNET TIZIMI (EMOJI, HASHTAG,)
Keywords:
O‘zbek tili, ramz, obraz, semiotika, frazeologizm, konnotatsiya, denotatsiya, madaniy kod, adabiy obrazlar, diskurs, lingvosemiotika, milliy tafakkur.Abstract
Ushbu maqolada o‘zbek tilida shakllanayotgan yangi internet tilining (emoji va hashtag kabi) semiotik tabiati lingvosemiotik yondashuv asosida tahlil qilinadi. Tadqiqotning asosiy maqsadi – emoji va hashtaglarning o‘zbek tilida qanday semantik yuklama bilan namoyon bo‘layotganini, ularning denotativ va konnotativ ma’nolarini aniqlash, shuningdek, ularni milliy tafakkur, madaniyat va ijtimoiy ong bilan bog‘liq holda o‘rganishdan iborat. Maqolada semiotik tahlil, diskurs tahlili, lingvomadaniy yondashuv hamda kognitiv-semiotik metodlar asosida materiallar chuqur o‘rganildi. Tahlil natijalariga ko‘ra, internet tarmog‘ida faol qo‘llanayotgan emoji va hashtaglar o‘zbek xalqining estetik qarashlari, ijtimoiy qadriyatlari, diniy va madaniy tasavvurlari bilan uyg‘unlashgan holda tilshunoslik maydonida yangicha semiosferani shakllantirmoqda. Jumladan, emoji vositasida ifoda topayotgan hissiy holatlar, hashtaglar orqali uzatilayotgan g‘oyaviy va madaniy yo‘nalishlar o‘zbek tilining zamonaviy funksional imkoniyatlarini kengaytirmoqda. Tadqiqot natijalari lingvistik birliklarning yangi kommunikativ kontekstdagi semantik imkoniyatlarini ochib berishda muhim ahamiyatga ega.
References
1. Соссюр, Ф. де. (2012). Umumiy tilshunoslik kursi (A. Jo‘rayev tarj.). Toshkent: Fan nashriyoti.
2. Пирс, Ч. С. (1931–1958). Collected Papers of Charles Sanders Peirce (T.1–8). Harvard University Press.
3. Лотман, Ю. М. (1992). Kul’tura i vzryv. Moskva: Gnozis.
4. Lakoff, G., & Johnson, M. (1980). Metaphors We Live By. Chicago: University of Chicago Press.
5. Van Dijk, T. A. (2015). Diskurs va ijtimoiy kontekst (O‘zbek tiliga tarjima qilingan maqolalar to‘plami). Toshkent: Ilm ziyo.
6. G‘ulomov, A. (1993). O‘zbek xalqining estetik tafakkuri. Toshkent: Fan.
7. Yusupov, O. (2015). Lingvomadaniyatshunoslik asoslari. Toshkent: Akademnashr.
8. Shokirova, H. (2024). Badiiy matnda obrazlar semantikasi: lingvosemiotik yondashuv. Toshkent: Al-Horazmiy nashriyoti.
9. Sultonova, D. (2018). Turk tillarida ramzlar semantikasi. Istanbul: Yildiz Kitabevi.
10. Mahmudov, N., & Mengliyev, A. (2009). Milliy tafakkur va til: ramzlar tahlili. Toshkent: O‘qituvchi.
11. Lotman, Y. (2000). Universe of the Mind: A Semiotic Theory of Culture (Trans. Ann Shukman). Indiana University Press.
12. Mahmudov N., Mengliyev B. Zamonaviy o‘zbek adabiy tili. – Toshkent: Fan, 2009.
13. Sultonova D. A. O‘zbek tili stilistikasi asoslari. – Toshkent: TDPU, 2018.
14. O‘zbek xalq maqollari va iboralari to‘plami. – Toshkent: G‘afur G‘ulom nomidagi nashriyot, 2016.
